Estello-aupenco
Leontopodium nivale
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Esteleto, Edelweiss.
Noms en français : Edelweiss, Pied-de-lion.
Descripcioun :L'estello-aupenco es uno planto couneigudo pèr la bèuta de si flour. Fai de mato emé de cambo simplo e coutounouso subretout dins l'enflourejado. I'agrado li tepiero roucaiouso.
Usanço :L'estelo-aupenco èi proun vertuouso majamen contro la cagagno (tisano) e pèr lucha contro l'inflamacioun en cas de brounchito e de tussi. S'atrovo dins de crèmo contro lou vièiounge qu'a de prouprieta antioussidanto.
Port : Erbo
Taio : 3 à 15 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Leontopodium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Gnaphalieae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 2,5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Remarco : Meno aparado
Juliet à Avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Leontopodium nivale (Ten.) Huet ex Hand.-Mazz.
(= Leontopodium alpinum Cass., 1822 )
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753